En weer is het zover; de zomervakantie is aangebroken. Mijn praktijk sluit een paar weken, maar nu is het nog full house … en weerklinkt ook dit jaar hier weer de pijn waar ik persoonlijk ook een klik mee heb; moeders (sorry, geen vaders dit keer, maar ze zíjn er wel) die hun kinderen een tijdlang mee moeten geven met de ex, waar ze in een slecht geval een vechtscheiding mee hebben doorgemaakt. Vaak hoort daar inmiddels ook alweer een partner bij die ze soms enkel maar kennen van zien. In een behoorlijk aantal gevallen zijn ze ermee bedrogen. Van twee vrouwen weet ik dat ze, door de wet gedwongen, kleine baby’s mee gaven. Een voorraad flesjes afgekolfde borstvoeding met koel-elementen mee in de bagage. Of moeders die dagelijks met een verse voorraad richting baby reisden. Innig hopend dat daar goed mee omgegaan zou worden, wat nog niet zo vanzelfsprekend is binnen vechtscheidingen. Doe het maar!
Er zijn ook moeders die het alleen maar fijn vinden om er even niet alleen voor te staan met hun kroost, maar die zijn in de minderheid. Meestal leggen de praktische voordelen het ruimschoots af tegen het missen, de bezorgdheid om het kind buiten hun zicht en de pijn van het niet meer hebben van hun gezin. Vaak doen moeders hun uiterste best om zich het voordeel voor ogen te houden en zich daaraan op de trekken: een heerlijke vakantietijd voor hun kinderen. Uit eigen ondervinding weet ik dat deze oefening zo effectief is, dat ik na een kleine, weemoedige aanloop, plezier kreeg in het plezier van mijn kinderen en niets anders meer voelde dan dat. Maar het betreft een besluit van de wil, geen actie vanuit de onderbuik. En ik dank God op mijn blote knieën dat ik nooit hele kleintjes mee heb moeten geven aan min of meer onbekende moederfiguren. Of aan een vader die ik in die rol niet voldoende zou vertrouwen.
Wat ook zo moeilijk blijkt, is de confrontatie via sociale media. Zonder een moment stil te staan bij eventueel kwetsbare of bedroefde achterblijvers, plaatst vakantie vierend volk hier van alles; veelal trouwens een verheerlijkte afspiegeling van de werkelijkheid. In het beste geval gebeurt dit onnadenkend; in een slecht geval wrijven de reizigers de ex hun samengesteld-gezins-idylle met opzet in het gezicht. Als je het hebt over het bemoeilijken van rouwen en ‘loslaten’, kun je de rol van sociale media onmogelijk overslaan.
Even naar BV-land *(1). Geen idee hoe de ex-vrouw van Gert Verhulst in haar vel zit met betrekking tot haar echtscheiding en moederschap, maar ik denk weleens aan haar als ik flarden nieuw-samengesteld-gezinspret in de vorm van ‘De Verhulstjes’ voorbij zie komen. Onlangs stak de ‘plusmoeder’ voor de camera’s met haar vork een hapje eten in de mond van de dertig-jarige zoon van haar man. Moest dat nou echt? En liet hij zich dit zomaar aanleunen? Kennelijk wel en ik gelóóf ook in het vele plezier dat ze met elkaar hebben. Maar … die moeder … Weten dat je kinderen het goed hebben bij de ander is één ding. Dit jarenlang via de televisie flagrant je woonkamer binnen krijgen, lijkt me van een andere orde.
Toen ik 30, 40 jaar geleden als stiefmoeder op vakantie was met de nog jonge kinderen van mijn nu ex-man, was het weliswaar een ander tijdperk, maar zorgden we ook toen al dat ik op geen enkele foto voorkwam die in andere handen kon komen. En nóg was de moeder furieus over wat ze na de vakantie bij haar ex-schoonouders op de piano zag staan; vrolijke, zonnige foto’s van haar kinderen met hun vader in het zwembad. Door mij gefotografeerd. Ze kon het niet aan (en hield zich niet in). Vandaag moeten we er allemaal maar gewoon tegen kunnen. Er is weinig plaats voor dubbele en ingewikkelde gevoelens.
Nog een voorbeeld dat me al tijden opvalt, te weten het in mijn ogen opzichtig moederlijk en bezitterig gedrag van prinses Marie *(2) van Denemarken ten opzichte van haar twee stiefzoons. Dat wil zeggen, zeker in het openbaar. En wel vanaf het prilste begin. Dit mierzoete plaatje wordt al vijftien jaar uitgesmeerd in de bladen. Het kan zijn dat ze werkelijk gek is op die jongens, maar dan nog. Bij elk vertoon van innige affectie op camera-momenten gaat mijn empathie spontaan uit naar de echte moeder, Alexandra; hoe zou dit voor háár zijn? Ik verwachtte niet daar ooit achter te zullen komen, maar vorige week stuitte ik op een recent interview met haar. Ter gelegenheid van het afstuderen van de oudste zoon. Duidelijk een vrouw met de missie haar kinderen niet emotioneel te verscheuren binnen een loyaliteitsconflict. Ze heeft altijd haar mond gehouden, geen biografie geschreven of laten schrijven, is totaal discreet op de achtergrond gebleven. En nooit heeft ze zich in het openbaar negatief over haar opvolgster uitgelaten. Zelfs haar royale dotatie heeft ze na een periode geweigerd; ze was niet te koop en verkocht zelf ook niet. Bewonderenswaardig.
Opvallend was het om van de journalist een bevestiging te lezen van wat ik al zo lang denk en wat staat voor een situatie als deze, maar wat ik zelden verwoord zie:
“Waar Joachim en Marie al snel twee kinderen kregen [..], verzandde Alexandra’s leven in zorgen voor Nicolai en Felix en moeten toezien hoe de nieuwe prinses Marie harten stal, het hartstikke leuk had met Joachims zonen uit zijn eerste huwelijk en moeiteloos haar plaats ten paleize innam.
Hoe moeilijk het is om iedereen in een samengesteld gezin in zijn waarde te laten, bleek wel uit Nicolai’s diploma-uitreiking, waar Alexandra iets te bloot verscheen en Marie iets te veel de liefhebbende bonusmoeder uithing.” *(3)
Waar het ‘iets te bloot’ in dit verband op sloeg, weet ik niet goed. Ik ben het gaan opzoeken; ze had een korte rok aan en het misstond zeker niet. Mijn gissing is, dat het zogezegd ongepaste bloot in de ogen van de journalist te maken had met Alexandra’s eventuele bedoeling hiermee; zonder woorden zeggen: “Zie mij!”
Ik zou het haar niet kwalijk nemen na al dat openbare overvleugelen van haar en haar moederschap.
*(1) Voor de Nederlandse lezer: de Vlaamse variant van BN-land.
*(2) Marie Cavallier, getrouwd met Joachim van Denemarken. Niet te verwarren met Mary Donaldson, de kroonprinses van Denemarken, vrouw van Frederik. Voor de geïnteresseerden.
*(3) Bron: artikel in Libelle met als bronvermelding Costume, SE og Hør, Det Danske Kongehus.
Afbeelding: eigen foto praktijkruimte Oudburg
Redactie: Petra Hoetz
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.